Úuchik u beeta’al u ts’ook meyajilo’ob ti’ u nu’ukbesajil Estrategia de Recuperación Integral de Cenotes y Grutas del Estado de Yucatán ti’ u ja’abil 2023a’, u mola’ayil Secretaría de Desarrollo Sustentable (SDS) tu ts’áaj k’ajóoltbile’, jóok’sa’ab 3 mil 721 u kiilóosil sojol ti’ 26 u p’éel ts’ono’oto’ob.
Te’e ja’abila’, máaxo’ob ku meyaj tu mola’ayil SDS péeknajo’ob ti’apl u kaláanta’al yéetel ti’al ma’ u seen éek’tal áaktuno’ob yéetel ts’ono’oto’ob ti’ 16 u p’éel u méek’tankaajilo’ob Yucatán.
Beey túuno’, jayp’éel k’iino’ob paachile’, ajmeyajo’ob tu molo’ob kex 78 kilóos ba’aloo’ob pula’an ichil u ts’ono’onil Calotmul, ti’ kaaj láayli’ xan beey u k’aaba’ob.
En español: Retiran casi 4 toneladas de basura en cenotes de Yucatán este año
U mola’ayil SDS tu ya’alaje’, u ya’abil ba’ax jóok’sa’ab ichil ts’ono’oto’obe’ eenbases PET, biidryóo yéetel úunisel, je’el bix xan elektroonikóo nu’ukulo’ob, yaantáas, báaterias, boola’ob yéetel biikláas.
Mola’aye’ tu ya’alaj ti’al meyaj ku beetike’, ku táakpajal junmúuch’ buusos, máaxo’ob u jets’majo’ob u nu’uk meyaj ti’al u beeta’al tiuláakal ich kananil, beyxan ti’al u kaláanta’al máaxo’ob ku táakpajal yéetel kuxtal te’elo’.
Ti’ tsoolmeyaj beeta’ab te’e ja’aba’, jts’a’ab k’ajóoltbile’ úuchik u meyaje’ béeychaj u jóok’sa’al ba’al ti’ 116 u p’éel ts’ono’oto’ob yéetel áaktuno’ob.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
