Jo’oljeake’ káaj u meyajilo’ob ti’al u líik’sa’al Ie-tram, le je’ela’ jump’éel bej yaan u meyaj jach chéen yéetel elektrikóo muuk’il; le je’ela’ leti’e’ yáax kun beetbil je’el bix le je’elo’ ichil u noojl-lak’nil México. Le je’ela’ yaan u nupik u méek’tankaajil Kanasín yéetel Umán tak tu kaajil Jo’, ba’ale’ u ti’al u béeytale’ yaan u k’a’abéetkunsa’al u kúuchilo’ob Tren Maya.
Meyajo’obe’ ti’ káajo’ob tu múuch’kajtalil Mayapán, tu’ux k’uch u jala’achil u lu’umil Yucatán, Mauricio Vila Dosal, tu’ux tu ya’alaj Ie-trame’ ku yutsil meyaj je’el bix tranbíiae’, ba’ale’ óoli’ je’el bix jump’éel buuse’.
“Táan u yila’ale’, le kis buuts’o’ob je’el bix le je’ela’ leti’e’ kun mu’uk’anchajalo’ob ti’ Latinoamérica, tumen walkila’ chéen ti’ jayp’éel u noj kaajilo’ob Europa yéetel Medio Oriente yaan”, tu tsolaj jala’ach.
En español: Inician obras preliminares del Ie-tram; conectará a Mérida con Kanasín y Umán
Vila Dosal tu k’a’aytaje’ yaan u beeta’al u jejeláasil kúuchilo’ob ti’al u líiks’a’al tu beel le meyaja’, ts’o’okole’ ti’al u beeta’ale’ yaan u k’a’abéeetchajal kex 2 mil 820 miyoonesil pesos (mdp); yéetel u jala’achil u lu’umil Yucatáne’ yaan u ts’áak u 61 por siientoil ti’ le beyka’aj taak’in k’a’abéeto’; u jala’achil
Méxicoe’ u 23 por siientoil yéetel u yalabile’ u jeel priibadóo mola’ay kun ts’áak.
Beey túuno’, jala’ache’ tu k’a’ajsaje’, Tren Mayae’ yaan ka’ach u yokol tu kaajil Jo’, ba’ale’ luk’sa’abij; a’alabe’ ti’ kun k’uchul Poxilá yéetel Teya.
“K’a’abéetchaj u nupa’al le ka’ap’éel éestasyoono’oba’ yéetel u kaajil Jo’; ba’ale’ tene’ taal tin tuukule’ ba’axten ma’ tu nojochkíinsa’al le meyaja’ ti’al beyo’ u k’uchul xan tu Kanasín yéetel Umán”, tu ya’alaj.
Ti’ ku jóok’ol u ya’abil ajmeyajo’ob ku kóojol tu kaajil Jo’; le beetik López Obradore’ tu éejentaj yéetel tu ki’imak óoltaj ba’ax tin wa’alaj ti’. Bejla’a túune’ táan u yúuchul múul meyaj ti’al u béeytal.
Yóok’lal túun le meyajo’oba’ “yaan knupik maanal 137 u múuch’kajtalilo’ob Jo’, Kanasín yéetel Umán tu’ux bíin máanak maanal 100 u p’éel u ruutasil buus kun áalkab ichil u bejil Ie-tram, ti’al u yutsil maanal 200 mil u túul kajnáalo’ob”, tu ts’ook a’alaj jala’ach.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
