K'iintsil
La Jornada Maya
18/11/2025 | Valladolid, Yucatán
Maanal 10 mil u túul máako’obe’ tu much’ubáaj tu exconventoil San Bernardino de Siena, tu noj kaajil Saki’, ti’al u yu’ubiko’ob u k’aay Juelita Venegas, ti’ jump’éel u yáak’abil Otoño Cultural meyajta’an tumen u mola’ayil Secretaría de la Cultura y las Artes de Yucatán.
Tijuanail xk’aaye’ tu beetaj u chu’upul hotelo’ob te’el kaajo’, ts’o’oke’ ich ki’imak óolil máan k’iino’ob, óoli’ beey táan cha’ane’.
Yucatánil múuch’ Laboratoriae’ yáax paanxaj ti’ Julieta. Tu yáax t’abo’ob u k’áak’il ti’al u k’uchul u jach ki’il le áak’abo’. Máaxo’ob bine’ tu pa’atajo’ob kamp’éel horas antes u káajal le paaxo’.
T’aan yanchaj ti’al u k’a’amal máake’ beeta’ab tumen Patricia Martín Briceño, máax jo’olbesik Secretaria de la Cultura y las Artes de Yucatán. Leti’e’ tu ts’áaj u dyosbo’otikil ti’ jala’ach Joaquín Díaz Mena úuchik u béeykunsik concierto, tumen mix juntéen yáax beeta’ak ti’al saki’ilo’ob, beyxan ti’al kajnáalo’ob kóoj cha’ani’.
Julietae’ tu k’ayaj túumben k’aayo’ob táakbesa’an ichil u túumben discoil "Tu historia", yéetel láak’inta’ab tumen óoxtúul ajpaxo’ob, ka’alikil leti’e’ tu paxaj guitarra, acordeón yéetel teclado. Ki’iki’ k’aayo’ob u ch’a’amaj u yóol ti’ yaabilaj, ok’om óol, alab óol, kuxtal, yéetel uláak’ ba’alo’obe’, u’uypaj ti’ u jats’uts k’aay.
U’uya’ab "La nostalgia", "Esperaba", ti’al Charly García; beyxan k’aay tu beetaj ti’al u serieil "Nadie nos va a extrañar"; beyxan "Eres para mí", ichil uláak’o’obe’, juumnaj tu yúuchben kaajil Saki’.
Xk’aaye’ tu k’a’ajsaj xan uláak’ k’aayo’ob je’el bix "Despechada mexicana", "Me voy", "Andar conmigo" y "Limón y sal", jayp’éel ti’ le maas jach k’ajóolta’an ti’o’, yéetel le tu ts’ook k’ayaj ti’al u k’alik le áak’abo’.
“Jach jats’uts áak’ab, clima, te’ex” tu ya’alaj ka’alikil papaxk’a’abtabij. “Kyaabilmech Julieta”, “beeyxan teen in yaabilme’ex”, tu ya’alaj yéetel u norteñoil t’aan. Xáanchaj hora y media táan u k’aay.
K’aay beeta’abe’ u ye’esa’al u péeksa’al ti’ uláak’ kaajo’ob u meyajilo’ob maitsil. Béeychaj úuchik u yantal múul meyaj ichil Sedeculta, beyxan yéetel Sefotur, Cultur yéetel u H. Ayuntamientoil Saki’.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan